Via AT5, 12-12-2020

Een Amsterdammer gooit per jaar zo'n 377 kilo huisafval weg, blijkt uit de laatste cijfers. Het grootste deel daarvan is restafval (zo'n 238 kilo). Oud papier (20 kilo) en GFT (0,6 kilo) vormen een kleiner aandeel. 

Er wordt in Amsterdam dan ook minder gescheiden dan in aangrenzende gemeenten. Het gaat om minder dan 45 procent van het huisafval, zo is te zien op een kaart van Rijkswaterstaat.

Afval naast de container

Toch staan er in Amsterdam op het eerste gezicht aardig wat containers, ook op het gebied van papier (2069) en glas (1458). Restafval (8121) spant wat dat betreft opnieuw de kroon.

Desondanks wordt er vaak geklaagd dat containers vol zitten, of dat er afval náást de container wordt geplaatst. En dat beeld is makkelijk te bevestigen, zo is te zien op de kaart hieronder. We vroegen daarvoor aan onze panelleden, of ze foto's van de afvalsituatie in hun straat wilden opsturen.

Binnen twee weken kwamen meer dan 300 foto's binnen van ruim 180 locaties waar stapels dozen, vele flessen en hele huisraden naast de container waren gedumpt. Dat toont maar weer eens aan hoe groot het afvalprobleem is in de stad.


In welk stadsdeel kun je het makkelijkst je afval kwijt?

Maar soms zitten de containers nou eenmaal vol. En niet in elk stadsdeel zijn er dan evenveel alternatieven in de buurt, om toch je vuilniszak of het oud papier weg te gooien. 

Als bewoner van Noord heb je qua huisafval bijvoorbeeld wél relatief veel opties. Per 1000 huishoudens zijn er namelijk 40 containers beschikbaar. Ook staan er in dat stadsdeel vaak perscontainers, waarin meer afval past. Wat dat betreft zou de kans dat je voor een volle container staat, kleiner moeten zijn.

Daarna scoort Nieuw-West het best qua 'containerdichtheid'. Daar zijn per 1000 huishoudens 22 containers beschikbaar, waar het in Zuid om 19 containers gaat. Opvallend is dat West bijvoorbeeld een stuk minder containers heeft per 1000 huishoudens (10), dan Oost (20).

Centrum en Zuidoost scoren overigens het slechtst, maar dat is verklaarbaar. In deze stadsdelen wordt het afval nog vaak in zakken langs de weg gezet.

Waar wordt het meest geklaagd?

In het centrum wordt dan ook het meeste geklaagd over afvaloverlast. Daar kwamen in 2019 en 2020 zo'n 21.000 meldingen binnen. Al zal dat niet alleen aan de afvalzakken liggen, maar zal toerisme waarschijnlijk een rol spelen. Opvallend is namelijk dat er in Zuidoost juist een stuk minder wordt geklaagd, het ging daar 'slechts' om 3555 meldingen.

Gekeken naar het aantal klachten per 1000 inwoners, dan blijft het centrum overigens ook de aanvoerder. Geen wonder dat de AT5-panelleden uit dit stadsdeel het laagste cijfer gaven, toen hen werd gevraagd hoe schoon ze de stad vinden. Het ging daarbij om een schamele 4,3. 

Maar de problemen spelen zeker niet alleen in het centrum. In de stad kwamen maar liefst 81.767 meldingen in totaal binnen over afvaloverlast. Vaak wordt er dan geklaagd over grofvuil dat verkeerd geplaatst wordt. Maar ook volle containers vormen een grote ergernis. In mindere mate klagen Amsterdammers over kapotte containers en sloopafval dat zomaar op straat ligt.

Wat betaal je als bewoner?

Het is daarom niet vreemd dat Amsterdammers willen dat er meer aan de overlast wordt gedaan. Je betaalt als bewoner immers elk jaar een behoorlijk bedrag voor het ophalen en verwerken van je afval: de afvalstoffenheffing.

Het tarief dat wordt gerekend, kan behoorlijk verschillen per stad. In Amsterdam en Rotterdam betaal je bijvoorbeeld relatief veel, waar bewoners van Utrecht en Den Haag goedkoper uit zijn. 'Gemeentes mogen niet verdienen aan afvalheffing, maar ze hoeven er ook niet op toe te leggen. Als er een duurder systeem wordt gehanteerd in jouw stad of dorp, dan betaal je daar ook voor', vertelt een woordvoerder van Vereniging Eigen Huis.

Zo werken sommige gemeenten met een diftar-systeem. Daar geldt: hoe meer huisvuil je aanbiedt, hoe meer je betaalt. Dat is dan bijvoorbeeld afhankelijk van de grootte van je huishouden. 'Ook heb je gemeenten die ver gaan met gescheiden inzamelen, dat kost allemaal extra geld en daar betaal je dan voor.'

Het beleid kan dus verschillend zijn, daarnaast spelen er in elke stad weer andere kwesties. In het geval van Amsterdam gaat het dan bijvoorbeeld om toeristen, die wel vuilnis opleveren maar daar niet direct voor betalen.

Kijk hier voor het hele artikel en de video