Het Parool, Bart van Zoelen, 1-3-2023

Hier op het CTPark Amsterdam City is alles groot, groter, grootst. Na de RAI is dit in vloeroppervlakte (220.000 vierkante meter) het grootste gebouw van Amsterdam, zegt ondernemer Wim Beelen (47) over het logistiek centrum dat hij in het Westelijk Havengebied liet bouwen langs het Noordzeekanaal. Neem de eerste magazijnen die zijn ingeruimd door bouwbedrijf VolkerWessels, die zien eruit als stellingkasten in reuzenformaat. Beelen: “VolkerWessels heeft honderd bouwprojecten in de stad en die gaan vanaf hier beleverd worden met fietsen, bootjes en kleine busjes.”

Het laat zien hoe het centrum vanaf deze maand moet gaan fungeren als uitvalsbasis voor transport de stad in. Dan gaat het vooral om leveranciers van voedingsmiddelen, bouwmaterialen en horecaproducten. “Als je hier zit kan je alle vormen van mobiliteit inzetten die maar passen bij het moment, het product of de snelheid, allemaal zonder uitstoot,” zegt Beelen. Het CTPark heeft 360 meter aanlegkade, 1600 parkeerplaatsen met laadinfrastructuur, twee bakfietsliften en tweehonderd laad- en losdokken om de inhoud van vrachtwagens over te laden naar kleinere, schone transportmiddelen. Het gebouw wekt bovendien de benodigde energie op met 16.000 zonnepanelen en tien windturbines op het dak.

Stad slibt dicht

Nog effectiever wordt het als meerdere leveranciers gaan samenwerken en hun lading hier bundelen om die in één elektrisch bestelbusje hartje stad af te leveren. “Omdat de stad dichtslibt. Er gaan elke dag 30.000 busjes de stad in.” Beelen vertelt het terwijl hij van enthousiasme bijna in gestrekte draf voorgaat voor een rondleiding. Pas als de fotograaf het vraagt, houdt hij even halt om te poseren. Het vierhonderd meter brede gebouw is toch al lastig te fotograferen. Om het in één beeld te vangen moet je naar de Zaanse Achtersluispolder aan de overkant van het Noordzeekanaal, adviseert hij. Komt hij daar zelf weleens om naar het gebouw te kijken? Beelen geeft het grif toe.

Beelen kwam op het idee omdat zijn in 2020 verkochte sloopbedrijf veel tijd kwijt was aan transport door de stad. Inmiddels is hij projectontwikkelaar, zoals hij op het voormalige ADM-terrein verderop in de haven werkt aan een scheepswerf voor de bouw van luxe jachten en nog even in de markt was voor afvalenergiebedrijf AEB. Een nieuw vak, maar ook niet helemaal. “Naast mijn sloopbedrijf kreeg ik vaak al oude fabrieken aangeboden. Dan ging ik slopen, saneren en verkocht ik zo’n terrein aan een projectontwikkelaar.” Precies zo ging het hier aan het Noordzeekanaal, waar chemische fabriek Chemtura bestrijdingsmiddelen maakte. “De pesticiden hebben we tot tien meter diep weggegraven.”

Halfvolle vrachtwagens

Het CTPark is inmiddels niet meer van Beelen. Toen de heipalen nog maar net in de grond zaten, verkocht hij het project in 2021 voor ruim 300 miljoen euro aan het beursgenoteerde CTP. Walther Ploos van Amstel, lector stadslogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam, is enthousiast over het nieuwe CTPark, dat hij ‘wereldwijd uniek’ noemt. “Het is winst voor de stad als het transport veel efficiënter gaat dan met al die halfvolle vrachtwagens die hartstikke onveilig zijn.”

Voor transportbedrijven is juist het laatste stukje op weg naar het afleveradres in de stad het duurste, omdat het drukke verkeer zo tijdrovend is. Vooral voor de bouw en de horeca is het een uitkomst, verwacht hij. Deze sectoren zijn goed voor een derde en een kwart van het transport de stad in, nog veel meer dus dan de pakketbezorgers, die 7 procent voor hun rekening nemen. Binnen de stad wordt meer dan in het verleden gebouwd op drukke plekken, waar aannemers geen ruimte hebben voor voorraden. “En de opslagruimte die horecabedrijven vroeger aanhielden, heeft vanwege de dure vierkante meters plaatsgemaakt voor twee extra stoelen.”

Daar komt nog bij dat de gemeente vanaf 2025 toewerkt naar louter uitstootvrije bestelauto’s binnen de Ring A10. Ploos van Amstel ziet daarom ruimte voor nog vier of vijf van dit soort grote logistieke uitvalsbases langs de stadsrand.

Nog twee erbij in de stad

Ook CTP en Beelen zien mogelijkheden. “Nog één in Oost en eentje in Zuidoost, dan krijgt de stad rust,” zegt Beelen, die ook wel mogelijkheden ziet bij Rotterdam, Den Haag en Utrecht. “Maar ik ga niet drie keer hetzelfde doen. Ik vind het leuk om te vernieuwen.” Daarom blijft hij ook betrokken bij dit complex, zelfs al heeft hij het allang verkocht. “Als ik een concept bedenk is het niet geslaagd zodra ik het geld op de bank heb staan. Het is pas geslaagd als het doet wat het moet doen.”

De kantoorruimte op de bovenste verdieping van het complex – liefst 11.000 vierkante meter, met uitzicht op het Noordzeekanaal én een groen dak van 4200 vierkante meter met honderd bomen, achthonderd struiken en fitnesstoestellen voor het personeel – is daarom niet te huur voor zomaar elk bedrijf dat ruimte nodig heeft. Om de juiste samenhang te krijgen binnen het CTPark, moet er wel een raakvlak zijn met de logistiek in de zes immense hallen daaronder, in twee lagen boven elkaar.

Dark kitchens

Daar zijn de mogelijkheden eindeloos. Door tussenvloeren kunnen het ook zes verdiepingen worden met bijvoorbeeld sorteerinstallaties voor postpakketten of ‘vertical farms’ van kweekbedden voor groenten onder ledlicht. Ploos van Amstel noemt ook nog de mogelijkheid van ‘dark kitchens’, waar wordt gekookt voor horeca in de stad.

Beelen pakt de foto’s er nog maar eens bij van de chemische fabriek die hier nog maar drie jaar geleden stond, misschien wel de meest vervuilde plek van Amsterdam. Even verderop zit nog een vestiging van het sloopbedrijf dat hij op 17-jarige leeftijd begon en nog altijd zijn naam draagt. “In het verleden kreeg ik afgerekend als een terrein schoon opgeleverd werd, nu als ik er iets moois heb gebouwd.”

Meer losplekken aan het water nodig

Eigenaar CTP beheert op honderden plekken en dan vooral in Midden- en Oost-Europa 13 miljoen vierkante meter aan logistieke bedrijfsterreinen. “Met CTPark Amsterdam City kregen we voet aan de grond in Nederland. We waren toen net in Amsterdam naar de beurs gegaan,” zegt financieel topman Paul Dijkstra. “Ook binnen onze portefeuille is het een bijzonder park: zo dicht bij de snelweg en toch goed bereikbaar vanuit de stad.”

Binnen Amsterdam is de ruimte voor bedrijven schaars geworden, zegt hij. Overal in Nederland groeit intussen de weerzin tegen ‘verdozing’ door uitgestrekte distributiecentra.

Dijkstra verwacht dat het Amsterdamse CTPark voor de zomer al aardig gevuld zal zijn met huurders, waarna tegen het einde van het jaar de impact op het transport de stad in te zien zal zijn. Om de bevoorrading van de stad over het water een succes te maken, is het wel zaak dat Amsterdam binnen de stad meer losplekken aanwijst, zegt hij. “En hou daar vast rekening mee bij de bouw van nieuwe wijken als Sluisbuurt en Strandeiland.”