Onduidelijkheid troef in de Negen Straatjes en de grachtenrakken die binnen dit gebied liggen. De rijweg is overal met ingang van woensdag ook voetgangersgebied geworden. Er zijn gele voetstappen geverfd op de steentjes, om fietsers en automobilisten duidelijk te maken dat niet langer zíj de dominante verkeersdeelnemer zijn in dit westelijk deel van de grachtengordel.
Die onduidelijkheid is een wezenlijk onderdeel van het verkeerskundige principe waarbij alles en iedereen de schaarse ruimte deelt. Want juist de chaos moet mensen alert maken en eventueel zelfs verleiden tot hoffelijkheid.
Neergekwaste kreten
De eerste voetganger die zich van zijn nieuwe rol bewust is, moet nog gevonden worden. Vooralsnog gebruiken voetgangers de stoep en wachten ze bij het oversteken van hun eigen toegevoegde territorium totdat auto’s en fietsers zijn gepasseerd. Dat er behalve wat neergekwaste kreten op de grond verder niets veranderd is, dat er stoepranden liggen die nu ineens alleen nog maar oneffenheden zijn, helpt allemaal niet mee.
Winkelstraatmanager Lony Scharenborg is alsnog in de zevende hemel. “De voetganger krijgt hiermee meer recht, het recht namelijk om gebruik te maken van de hele straat. De stoepen zijn hier in de straatjes en ook op de grachten zo smal dat je er nauwelijks kunt voortbewegen. Vanwege de 1,5 meter afstand die we moeten houden, hebben we besloten een proef te doen met shared space.”
Een uitdaging
Het is gedeelde ruimte zoals Amsterdam die nog nooit gezien heeft. Niet alleen fietsen en voetgangers moeten er met elkaar maar zien uit te komen, ook auto’s delen mee in de chaos. Vergeleken met de achterkant van CS, waar auto’s onder het gekrioel door rijden en mede daardoor het shared space-principe een succes is geworden, is een experiment op juist deze plek – op zijn zachtst gezegd – een uitdaging. Wie kwaad wil, zou het onverantwoordelijk kunnen noemen.
“Mensen moeten elkaar een beetje ruimte gunnen,” zegt Scharenborg. “Ik hoop echt dat fietsers en automobilisten die boodschap een beetje ter harte willen nemen. De voetgangers is lang genoeg de zwakste schakel geweest.”
.jpeg)
Ingewikkelde geschiedenis
Of het concept zoden aan de dijk gaat zetten, is de vraag. De Negen Straatjes hebben een ingewikkelde geschiedenis als het aankomt op het delen van ruimte tussen verkeersdeelnemers van uiteenlopende grootte en snelheid. Het experiment ruim vier jaar geleden waarbij auto’s uit de straatjes werden gehaald, staat veel ambtenaren nog op het netvlies: het aantal incidenten tussen fietsers en voetgangers nam schrikbarend toe.
Voetgangers zwalkten argeloos van links naar rechts; fietsers bleken hun gezworen vijand hard nodig te hebben. Geen auto’s? Dan knalden ze door de Run- of de Berenstraat. Wel auto’s? Dan wordt de snelheid noodgedwongen teruggebracht naar een iets socialer niveau. Boudewijn Oranje, destijds stadsdeelbestuurder, verzuchtte toen: “Laten we alsjeblieft de auto terughalen naar de Negen Straatjes.”
En nu dus een nieuw experiment, dat tot 31 oktober moet duren. De directe aanleiding: corona. Maar zo druk was het de afgelopen maanden niet in het gebied. Wordt het virus hiermee niet gebruikt om een langgekoesterde wens van de Negen Straatjes als voetgangersgebied erdoorheen te jassen? Scharenborg: “Zeker niet. Hiermee zorgen we dat voetgangers, kwetsbaar als ze zijn, meer ruimte krijgen.”
.jpg)
.png)