Airbnb begint charme-offensief, dit keer via
NRC, Stijn Bronzwaer, 27-2-2020

Gaat het weer goed komen tussen Amsterdam en Airbnb? Mede-oprichter Nathan Blecharczyk van Airbnb was donderdag in de hoofdstad om een reeks maatregelen aan te kondigen, die moeten helpen overlast van de site tegen te gaan. „We willen meewerken aan een oplossing voor de problemen die zijn ontstaan”, zegt Blecharczyk.

In Nederland kraakt met name Amsterdam onder de toegenomen populariteit van Airbnb: 80 procent van de bewoners in het centrum van de stad zegt overlast te ervaren van toeristen die plots overal zitten, op zoek naar de local experience . Jaarlijks worden ruim twintigduizend Amsterdamse woningen minstens één nacht via Airbnb verhuurd.

Verhuurders die zich niet via de gemeente hebben geregistreerd, worden straks van het platform verwijderd, kondigde Blecharczyk aan. Er komt, vanaf maandag, een telefoonlijn waar buurtbewoners klachten kwijt kunnen. En Airbnb gaat decibelmeters ophangen op onrustige locaties in en rond Amsterdam, om zo verhuurders die te veel overlast veroorzaken te kunnen weren.

Het interview met Blecharczyk vindt plaats in het Portiershuisje, op het terrein in Amsterdam waar de Olympische Spelen van 1928 plaatsvonden. Het monumentale pand heeft een Escape Room en biedt nu vooral plek aan bedrijfsfeestjes en vergadermiddagen. Airbnb huurde het huis voor een dag. NRC sprak hem veertig minuten.

Airbnb, een website waarop huiseigenaren hun woning kunnen verhuren aan toeristen, is sinds 2008 uitgegroeid tot een platform met meer dan twee miljoen klanten per dag in ruim honderdduizend steden. De onderneming is hét toonbeeld van een disruptief techbedrijf uit Silicon Valley. Een hele sector – in dit geval de hotelbranche – is door deze ene start-up wereldwijd door elkaar geschud.

Blecharczyk richtte Airbnb samen met Brian Chesky en Joe Gebbia op. Blecharczyk is de techneut van het stel en bouwde de eerste site: airbedandbreakfast.com , een verwijzing naar de luchtbedden die Gebbia en Chesky verhuurden vanuit hun appartement. Inmiddels is Blecharczyk – deze middag gekleed in maatpak – hoofdverantwoordelijk voor de strategie van het bedrijf. Volgens het Amerikaanse zakenblad Forbes is hij goed voor een vermogen: ruim 4 miljard dollar.

Airbnb gold jarenlang als een fenomeen dat veel goeds voor een stad kon betekenen. Ook Amsterdam zag het zo, de stad waar verreweg de meeste Nederlandse accommodaties worden aangeboden. De laatste jaren zijn de verhoudingen tussen bedrijf en steden echter vertroebeld. Door stijgende huizenprijzen en toenemende overlast zien overheden zich gedwongen Airbnb te reguleren.

Minister Stientje van Veldhoven (Wonen, D66) stuurde eind vorig jaar een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer dat huiseigenaren wil verplichten tot een registratie bij de gemeente als ze hun huis willen verhuren. Airbnb belooft nu vrijwillig om verhuurders die dat niet doen van de site te verwijderen. Wanneer de wet wordt ingevoerd, is onduidelijk.

Waar is het misgegaan tussen Airbnb en de overheid?

Blecharczyk: „De laatste jaren is het onderwerp ‘overtoerisme’ plots heel prominent geworden. Ik wil benadrukken dat Airbnb slechts 8 procent van alle verblijven, inclusief hotels en hostels, in Amsterdam voor zijn rekening neemt. Dat gezegd hebbende, we respecteren de wens van de overheid regels te stellen om de situatie werkbaar houden. Het systeem zoals het was opgezet, is niet houdbaar.”

De gemeente zegt: we willen de registratieplicht gebruiken om Airbnb te verbannen uit specifieke wijken.

„De registratie geeft de stad mogelijkheden om straks te bepalen wie waar mag verhuren. We hopen dat de goeden niet onder de kwaden hoeven te lijden. Ik denk dat we veel goede verhuurders en huurders hebben, met een enorme economische impact voor de stad. Goed dat er regulering komt, maar dat moet wel gebeuren op basis van de feiten.”

Het is nu lastig voor te stellen, maar het had geen haar gescheeld of Airbnb had nooit bestaan. De oprichters zaten in 2008 diep in de schulden en investeerders toonden geen enkele interesse in het bedrijf.

„We hebben meermaals gedacht: moeten we niet stoppen?”, zegt Blecharczyk. „We leefden op onze creditcards. Op het dieptepunt hadden we 40.000 dollar schuld en kwam er 200 dollar per maand binnen.”

Deelname aan Y Combinator – een bedrijf dat ondernemers helpt een start-up op te zetten – betekende het omslagpunt voor Airbnb. De drie oprichters, die daarvoor verspreid in de Verenigde Staten woonden en er werk naast hadden, besloten zichzelf dertien weken op te sluiten.

„Samen in hetzelfde appartement – alleen maar werken en alleen pauze nemen om te sporten, te douchen of af en toe naar de supermarkt te gaan”, zegt Blecharczyk. „We pasten de site aan en onze inkomsten gingen naar ruim vierduizend dollar per week. Daarna ging het hard.”

Investeerders zeiden lang: dit gaat niet werken, een vreemde in je huis laten. Is veiligheid en overlast altijd een issue voor jullie geweest?

„Dat was inderdaad vanaf het begin een zorg voor investeerders. We hebben altijd hard voor het vertrouwen van onze gebruikers en anderen moeten werken. In 2011 hadden weeen flink incident bij Airbnb, waarbij een gast een appartement volledig had vernield. Een paar weken eerder hadden we net een paar honderd miljoen dollar voor investeringen opgehaald. De teneur was toen: dit bedrijf heeft net zó veel geld opgehaald en nu dit – dat kan niks zijn. We hebben onszelf twee weken opgesloten en nieuwe regels bedacht om de veiligheid en het vertrouwen te vergroten, zoals een garantie van 1 miljoen dollar op je spullen. Als zoiets gebeurt, kan het je ook aanzetten om beter en harder na te denken. Zo’n incident kan je sterker maken.”

In november vorig jaar werden vijf mensen doodgeschoten bij een Halloweenfeest in een huis in Orinda, Californië. In de Canadese stad Toronto vielen deze maand drie doden bij een schietpartij tijdens een feest in een appartement. Beide huizen waren verhuurd via Airbnb.

De website besloot als gevolg van het geweld ‘feesthuizen’ aan te pakken door gebruikers die een ‘hoog risico’ vormen – jong, negatieve recensies van verhuurders – niet toe te staan appartementen te huren. „We moeten dit beter doen. En dat gaan we doen”, twitterde Airbnb-topman Chesky na de schietpartij in Orinda.

Hoe kun je zoiets voorkomen?

„Kijk, als dit gebeurt... het is een enorme tragedie. We zijn nu zo groot dat alles wat in de echte wereld voorvalt, ook op ons platform gebeurt. Daarom is het zaak dat we écht alles doen om dit te voorkomen. We zoeken nu actief naar huizen die zichzelf als party friendlyafficheren; die willen we niet op ons platform. Door machine learning kunnen we steeds beter de reserveringen met een hoog risico onderscheiden. We bellen dan op om te zien wat een gast van plan is. Nee, je kan dit niet voorkomen. Maar je kunt wel voorkomen dat mensen het gevoel krijgen dat wij onze verantwoordelijkheid proberen te ontlopen. Uiteindelijk draait het allemaal om die perceptie.”

Mede door de verhoogde investeringen in veiligheid zou Airbnb vorig jaar voor het eerst in jaren geen winst hebben gemaakt, schreef The Wall Street Journal deze maand. Airbnb, dat zelf geen cijfers deelt, zou in de eerste negen maanden van 2019 een verlies hebben geleden van 322 miljoen dollar, tegenover 200 miljoen dollar winst het jaar ervoor.

Airbnb kondigde eerder aan zich klaar te maken voor een beursgang, later dit jaar – de datum is onbekend. Het lijkt zo veel mogelijk problemen uit de weg te willen ruimen om straks als beursgenoteerd bedrijf goed voor de dag te komen.

Investeren jullie zo veel in veiligheid, omdat de beursgang aanstaande is?

„Nee, dit móét je doen. En als er iets moet gebeuren waarvoor geld nodig is, dan kan dat. We hebben nog steeds miljarden dollars op de bank [3 miljard, volgens The Wall Street Journal ]. We hebben meer winst gegenereerd dan we aan kapitaal hebben opgehaald. We hebben het geld om dit te doen.”

Waarom willen jullie eigenlijk naar de beurs? Airbnb heeft het geld helemaal niet nodig.

„We bestaan al twaalf jaar. Het bedrijf is volwassen, dus het is tijd.”

Het verhaal gaat dat ook druk uit eigen kring een rol speelt: werknemers hebben aandelen die ze willen verzilveren op de beurs.

„Ja, dat is zo. We willen dat onze werknemers, die zo veel gegeven hebben, nu ook kunnen profiteren. Laten we eerlijk zijn, hun waarde zit vast in aandelen die ze niet in geld kunnen omzetten. We willen hun ook toegang geven tot waar ze recht op hebben.”

Wie is Nathan Blecharczyk?
Nathan Blecharczyk (1983) richtte samen met Brian Chesky en Joe Gebbia in 2008 Airbnb op. Blecharczyk ontwierp de eerste site van Airbnb en is verantwoordelijk voor internationale strategie en Airbnb’s activiteiten in China.

Blecharczyk groeide op in Boston. Op 14-jarige leeftijd begon hij zijn eerste softwarebedrijf. Met het geld dat hij daarmee verdiende, betaalde hij zijn studie informatica aan Harvard.

Blecharczyk heeft, volgens Forbes, een vermogen van 4 miljard dollar. Hij, Chesky en Gebbia zijn aangesloten bij The Giving Pledge – een initiatief van miljardairs die beloven een substantieel deel van hun vermogen aan goede doelen te geven.